Pierwszy marca to dzień kiedy szczególnie czcimy pamięć żołnierzy antykomunistycznego podziemia,  obchodząc Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Wzorem lat ubiegłych delegacja przemyskiego samorządu odwiedziła trzy miejsca, które w naszym mieście przypominają o ofierze walczących z aparatem komunistycznym po zakończeniu II wojny światowej: budynek dawnego Urzędu Bezpieczeństwa, grób majora Władysława Koby i grób Alicji Wnorowskiej.

Kwiaty składali i zapalili znicze w tych miejscach wspólnie Prezydent Miasta Wojciech Bakun wraz Przewodniczącym Rady Miejskiej Robertem Balem i reprezentujący Powiat Przemyski Starosta Przemyski Jan Pączek razem z Przewodniczącym Rady Powiatu Wojciechem Bobowskim. Swój hołd Żołnierzom Niezłomnym złożyła także Wicewojewoda Podkarpacki Jolanta Sawicka. Towarzyszył im również Dowódca Garnizonu Przemyśl ppłk Marcin Zalewski, przedstawiciel 20 Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej, przedstawiciele Służby Celno-Skarbowej, a także Wiceprzewodniczący Rady Miejskiej w Przemyślu Marcin Kowalski i Dyrektor Przemyskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji Greta Ostrowska. Warty honorowe we wspomnianych trzech miejscach wystawił 5 batalion strzelców podhalańskich. 

Członkowie delegacji stojący z kwiatami i zniczami przed budynkiem przy ul. Krasińskiego 25

W budynku przy ul. Krasińskiego 25 w latach 1944 – 1955 znajdowała się siedziba Urzędu Bezpieczeństwa. Więzione i katowane w tym budynku ofiary stalinowskich represji uczczono w 1992 roku tablicą, która została umieszczona przed wejściem do kamienicy i to pod nią wiązanką kwiatów i zniczami uczczono dzisiaj ofiary komunistycznych zbrodni.

Wicewojewoda podkarpacka Jolanta Sawicka stojąca przed tablicą

Major Władysław Koba był bohaterem II wojny światowej i powojennej konspiracji niepodległościowej, ostatnim komendantem Okręgu Rzeszowskiego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Został stracony na mocy wyroku komunistycznego Wojskowego Sądu Rejonowego w Rzeszowie 31 stycznia 1949 roku, a jego szczątki odnalezione przez IPN, spoczęły w grobie rodzinnym w Przemyślu w 77.rocznicę napaści Związku Sowieckiego, w 2016 roku.

Grób majora Władysława Koby z wartą honorową

Alicja Wnorowska była od września 1944 roku członkiem Brygad Wywiadowczych AK, która została umieszczona w przemyskim, a potem rzeszowskim Urzędzie Bezpieczeństwa, jako źródło wywiadowcze. Aresztowana we wrześniu 1946 roku, została skazana na karę śmierci, która została zamieniona na dożywocie. Więzienie opuściła w 1955 roku. Zmarła w 2008 roku.

Delegacja z Prezydentem Bakunem przed grobem Alicji Wnorowskiej

 

wyklęci_21.jpeg

Uroczystość z okazji Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” miała swoją kontynuację tego samego dnia po południu. W Kościele OO. Karmelitów Bosych odprawiona została msza święta w intencji żołnierzy podziemia antykomunistycznego z udziałem pocztów sztandarowych. Potem uczestnicy przenieśli się na Cmentarz Wojskowy, przed Grób Nieznanego Żołnierza. Tutaj w asyście kompanii honorowej Wojska Polskiego Wicewojewoda Podkarpacka Jolanta Sawicka, Starosta Przemyski Jan Pączek i Wiceprezydent Bogusław Świeży wygłosili okolicznościowe przemówienia.

wyklęci_14.jpeg

Wspólnie też pomodlono się za żołnierzy antykomunistycznego podziemia, a Kornelia Kozioł, uczennica II Liceum Ogólnokształcącego przeczytała wiersz poświęcony "Wyklętym". Po odczytaniu apelu poległych i salwie honorowej delegacje złożyły kwiaty na Grobie Nieznanego Żołnierza.

wyklęci_20.jpeg

 

tekst i zdjęcia: Witold Wołczyka