Przez trzy dni (26-28 października) trwały w Przemyślu wydarzenia związane ze 100-leciem odzyskania niepodległości przez Polskę połączone z setną rocznicą powstania Garnizonu Przemyśl. Do udziału w święcie zaprosili mieszkańców Prezydent Miasta Przemyśla, Rada Miejska w Przemyślu oraz Dowództwo Garnizonu Przemyśl.

Na nasze zaproszenie do Przemyśla przyjechało wielu znamienitych gości, którzy wspólnie z mieszkańcami postanowili uczcić to najważniejsze dla Polaków święto. Po raz pierwszy odwiedził nasze miasto prof. Andrzej Maczek z siostrzenicą Karoliną, syn gen. Stanisława Maczka. Z radością uczestniczył we wszystkich zaplanowanych na trzy dni wydarzeniach, spotykając się zarówno z Prezydentem Miasta Robertem Chomą, jak i żołnierzami 5 batalionu. Zaplanowany program pozwolił mu także na wyjazd do Lwowa, gdzie nie tylko zwiedził miasto, ale także spotkał się z Konsulem Generalnym RP Rafałem Wolskim. Jednym z przystanków po drodze do Lwowa była także miejscowość Szczerzec, gdzie mieszka wielu Polaków i działa polska szkoła. Odwiedził także przemyski cmentarz zasański, na którym znajduje się grób jego babci Anny Maczek z domu Czerny odnowiony w 2007 roku przez Towarzystwo Przyjaciół Przemyśla i Regionu. Ostatnim punktem programu jego wizyty w Polsce było spotkanie z żołnierzami 21 Brygady Strzelców Podhalańskich.

Wśród innych gości rocznicowych obchodów znalazły się także delegacje z partnerskich miast ukraińskich: Kamieńca Podolskiego z Merem Mykhailo Simaszkewiczem oraz Truskawca z Merem Andrijem Kulchyńskim. Z Austrii przybył do nas Peter Rieser Prezydent Czarnego Austriackiego Krzyża w Wiedniu. Wojskowe uroczystości swoją obecnością uświetnili także Strzelcy Cesarscy Tyrol 1921 z Innsbrucka i strzelcy z włoskiego Tyrolu. Wśród dyplomatów towarzyszących nam podczas święta znaleźli się Vasyl Pavlyuk Konsul Generalny Ukrainy w Lublinie oraz Rafał Wolski Konsul Generalny RP we Lwowie.

Piątek 26 października to przede wszystkim święto Garnizonu i batalionu. Przed południem w siedzibie 5 batalionu strzelców podhalańskich odbył się dzień otwarty koszar, a podczas niego pokaz sprzętu, zwiedzanie sali tradycji, chętni mogli oczywiście zjeść wojskową grochówkę. Po południu święto batalionowe zagościło na przemyskim Rynku, gdzie odbył się uroczysty apel, upamiętniający także 25 lat powstania batalionu. Był on okazją do wręczenia podziękowań, medali pamiątkowych, czy uhonorowania najlepszych oficerów, podoficerów oraz szeregowych. Na stałe w trakcie uroczystości batalionowych zagościł także obrzęd opierzyn, czyli przyjęcia nowych podhalańczyków. W przepięknej scenerii przemyskiego Rynku, przy zapalonych pochodniach, przekazana została także replika sztandaru 5 pułku strzelców podhalańskich i poświęcona został urna z pól bitewnych pułków 22 Dywizji Piechoty Górskiej. Goście święta batalionowego mogli zobaczyć także zdjęcia i filmy „Formacje podhalańskie w Garnizonie Przemyśl”, defiladę oddziałów jednostki, a całości dopełniły występy kapel góralskich i zespołów klubu 5 bsp.

Drugi dzień miejskich obchodów stulecia niepodległości i przemyskiego wojska (27 października) był skierowany do najmłodszych przemyślan i ich rodziców. W wesołej i kolorowej paradzie blisko 600 dzieci – przedszkolaków w asyście Salezjańskiej Orkiestry Dętej „Augustino”, przeszło ulicami Starego Miasta z biało – czerwonymi balonami. Przed pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego ta gromada małych przemyślan zaśpiewała kilka pieśni patriotycznych m.in. „Pierwszą Brygadę”, a po przejściu na przemyski Rynek zabrzmiał Hymn Polski. Na jego zakończenie wypuszczone zostało 400 białych i czerwonych balonów. Jednocześnie odbywały się warsztaty robienia kotylionów, rozdawane były wypieki przygotowane przez uczniów zespołu szkół usługowo-hotelarskich i gastronomicznych, żołnierze 5 bsp prezentowali najmłodszym sprzęt wojskowy. Prezydent Miasta i pracownicy Urzędu rozdawali mieszkańcom okolicznościowe przypinki z repliką Gwiazdy Przemyśla. Dzień zakończyło widowisko „Janosik – pieśń dramatyczna w IV aktach” autorstwa gen. bryg. Andrzeja Galicy, czyli patrona 5 bsp.

Główne uroczystości rocznicowe (28 października) odbyły się w niedzielę i rozpoczęła je defilada wojskowa ulicami miasta. Msza święta polowa w intencji Ojczyzny pod przewodnictwem Metropolity Przemyskiego Abp Adama Szala odbyła się na Placu Niepodległości, skąd uczestnicy uroczystości przenieśli się ponownie na przemyski Rynek. To tutaj odbyły się obchody 100-lecia odzyskania niepodległości i 100-lecia Garnizonu Przemyśl z udziałem licznie obecnych gości: Posłanki na Sejm RP Anny Schmidt – Rodziewicz, Posła na Sejm RP Andrzeja Matusiewicza, Wojewody Podkarpackiej Ewy Leniart, członka Zarządu Województwa Piotra Pilcha, Starosty Przemyskiego Jana Pączka, Prezydenta Miasta Przemyśla Roberta Chomy wraz z zastępcami Grzegorzem Hayderem i Januszem Hamryszczakiem, Przewodniczącym Rady Miejskiej Bogusławem Zaleszczykiem. W trakcie uroczystości na przemyskim Rynku symbolicznie zasadzony został także „Dąb Stulecia”.

Wydarzeniem tego dnia, które przyciągnęło wielu mieszkańców na przemyski Rynek była poczta balonowa przygotowana przez Urząd Miejski oraz Pocztę Polską. Balon, który wystartował sprzed Magistratu zabrał specjalnie na tę okazję wydane kartki pocztowe przemyślan z okolicznościowym stemplem w ramach poczty balonowej.

stulecie_poczta_balonowa_29 października 2018 r.

Wieczór to oczywiście koncert, nawiązujący do muzyki lat przedwojennych pt. „Dla Pani Wszystko” przygotowany przez zespół MAKABUNDA. Podczas koncertu zaprezentowane zostały szlagiery międzywojenne z towarzyszeniem tancerzy, animacji video, fragmentów filmów z komentarzami gości specjalnych. Na scenie pojawili się Bohdan Łazuka, Marcelina, Justyna Jary, Michał Fogg – prawnuk Mieczysława

Tekst i zdjęcia: Witold Wołczyk

Zdjęcia: Grzegorz Karnas, Anna Fortuna