Ci, który pamiętają 12 czerwca 1979 roku, wspominają, iż dzień ów zapisał się na kartach historii jako ten, w którym wielu z niedowierzaniem, ale i pewną (wcale niemałą) nutą zazdrości śledziło początek wielkiej przygody mieszkańca pewnego nadsańskiego miasta.
Człowieka, któremu znacznie bliżej było do górskich szczytów niż do morskich fal. Śmiałkiem tym był Henryk Jaskuła. To właśnie On, jako pierwszy Polak i trzeci żeglarz w dziejach, na jachcie „Dar Przemyśla” samotnie, bez zawijania do portów opłynął kulę ziemską... W tym roku minęło dokładnie 40 lat od dnia, w którym kapitan Henryk Jaskuła po niesamowitej 344-dniowej podróży non stop dookoła świata, przybił do Gdyni.
Z tej okazji 17 lutego br. radni przemyskiej Rady Miejskiej jednogłośnie przegłosowali uchwałę, ustanawiającą rok 2020 rokiem kapitana Henryka Jaskuły. Miał obfitować w szereg wspaniałych wydarzeń, których realizację większości przeniesiono do przestrzeni wirtualnej. Resztę – z przyczyn obiektywnych – odłożono na inny termin… Mimo ogromnego zaangażowania organizatorów i wielkiego serca, jakie włożyli w przygotowanie imprez, żadna z nich, niestety, nie będzie już taka, jaką sobie wymarzyliśmy. Kapitan Henryk Jaskuła zmarł 14 maja br. Miał 96 lat. Już nigdy nie będziemy mieli okazji wysłuchania opowiadanych przez Niego anegdot i nie zobaczymy w Jego oczach wielkiej tęsknoty za bezkresnym błękitem… Możemy natomiast opowiadać o Jego pięknym życiu. O odwadze i udowadnianiu, że nie ma rzeczy niemożliwych.
10 lipca br. Prezydent Miasta Przemyśla wraz z przedstawicielami współorganizatorów: Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej, Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej, Przemyskiego Okręgowego Związku Żeglarskiego oraz Towarzystwa Przyjaciół Przemyśla i Regionu otworzył uroczyście wystawę plenerową pod hasłem „2020 – ROKIEM KAPITANA HENRYKA JASKUŁY”. Gośćmi specjalnymi wydarzenia były córka kapitana Aleksandra oraz wnuczka Laura.
– 41 lat temu, a dokładnie 12 czerwca 1979 roku przypuszczalnie niewiele osób wierzyło w to, że mieszkaniec miasta na Podkarpaciu, miasta, któremu jednak znacznie bliżej jest do Tatr niż do Bałtyku, może zapisać się na kartach historii jako pierwszy Polak i trzeci żeglarz na świecie, który jachtem, samotnie, bez zawijania do portów i bez przyjmowania pomocy z zewnątrz, opłynął glob ziemski – powiedział Prezydent Miasta Przemyśla.
– Kiedy w lutym tego roku przemyscy radni przegłosowywali jednogłośnie uchwałę ustanawiającą rok 2020 rokiem kapitana Henryka Jaskuły, nikt się nie spodziewał ani tego, że epidemia koronawirusa pokrzyżuje nam plany godnego i hucznego uczczenia 40. rocznicy powrotu kapitana do gdyńskiego portu, ani tym bardziej tego, że na sześć dni przed wielką rocznicą, kapitan odpłynie w swój ostatni, niebiański rejs – dodał W. Bakun.
– Mimo że wiele z zaplanowanych przez nas imprez z powodu epidemii nie odbyło się, otwieramy dzisiaj wystawę, która jest swoistym hołdem dla Henryka Jaskuły. Cieszę się, że są tu z nami osoby najbliższe sercu kapitana – jego córka Aleksandra, wnuczka Laura oraz nieodzowni przyjaciele, z którymi niemal do końca swych dni żywo dyskutował o żeglarstwie… Niech ta wystawa będzie dla wszystkich, którzy nie poznali Wielkiego Żeglarza z Przemyśla albo nie do końca znają Jego historię – zachętą do odkrywania tej znakomitej postaci i jej wspaniałego wyczynu – podsumował Prezydent Przemyśla.
Córka Kapitana podziękowała prezydentowi oraz wszystkim, którzy się do tego przyczynili, za zorganizowanie wystawy poświęconej pamięci jej ojca, niejako inaugurującej obchody Roku Imienia Kapitana Henryka Jaskuły. Wyraziła też wdzięczność gościom, którzy swoim przybyciem na uroczystość, oddali hołd jej nieodżałowanemu ojcu.
– Bez państwa pamięci, bez państwa ciepłego wsparcia te uroczystości nie miałyby miejsca. Bez ludzi pamięć, to nie pamięć – to tylko kamienie… To państwo sprawiacie, że dzisiaj, 40 lat po powrocie z rejsu solo, non stop, dookoła świata, jeszcze wspominamy tego człowieka, który imię Przemyśla rozsławiał na oceanach i morzach całego świata – powiedziała córka Kapitana Jaskuły – Teraz… Tyle lat później muszę przyznać, że z ogromnym wzruszeniem przyjęłam zaproszenie pana prezydenta do udziału w tej imprezie (…) Jestem zaszczycona, że mogę być tu dzisiaj z państwem, by tworzyć dziedzictwo tego pięknego miasta – dodała.
Po wystawie gości wydarzenia „oprowadził” jeden ze współorganizatorów przedsięwzięcia – znany i szanowany dziennikarz, a prywatnie – wielki przyjaciel Henryka Jaskuły – Mieczysław Nyczek.
Ekspozycja poświęcona pamięci Kapitana Henryka Jaskuły czeka na Państwa w samym sercu naszego miasta. Wszystkich mieszkańców oraz szacownych gości nadsańskiego grodu serdecznie zapraszamy do zapoznania się z tą jakże niezwykłą historią, Niezwykłego Człowieka. Prezentowane na wystawie (często niepublikowane wcześniej) zdjęcia, mapy, zapiski – stanowią tylko garść wiedzy na temat Wielkiego Żeglarza. Jednak z całą pewnością sprawią, iż zechcą Państwo odkrywać Kapitana, Jego 344 dni na morzu oraz nieskończoną tęsknotę za pływaniem jeszcze bardziej – do czego gorąco zachęcamy.
tekst i zdjęcia: Agata Czereba
