1 lutego br. w gmachu Sądu Rejonowego przy ulicy Mickiewicza w Przemyślu odbyła się konferencja prasowa Wiceministra Sprawiedliwości Marcina Warchoła. Spotkanie było niejako podsumowaniem etapu przygotowania oraz rozpoczęcia realizacji zadania pn.: „Rozbudowa budynku Sądu Rejonowego w Przemyślu”.
Obok Wiceministra w konferencji udział wzięli: Prezes SR w Przemyślu Grzegorz Szynal, Prezydent Miasta Przemyśla Wojciech Bakun, Członek Zarządu Województwa Podkarpackiego Piotr Pilch, Senator RP Mieczysław Golba, Posłowie Piotr Uruski i Tadeusz Chrzan, Wiceprezes SO w Przemyślu Dariusz Jurjewicz, Dyrektor Sądu Okręgowego w Przemyślu Marek Blama, a także Przewodniczący Rady Miejskiej Maciej Kamiński i Dyrektor Sądu Rejonowego w Przemyślu Renata Kozioł.
Wiceminister Sprawiedliwości Marcin Warchoł przypomniał, że rząd od pięciu lat realizuje projekt pn. „wymiar sprawiedliwości XXI wieku”. Składają się na niego m.in. elektroniczne rozprawy, digitalizacja akt, czy wymiana korespondencji – od pozwów, po wszelkie pisma i wnioski – drogą elektroniczną.
– Do tego wszystkiego potrzebujemy nowoczesnych sądów i taki właśnie budujemy w Przemyślu. To obecnie największa tego typu inwestycja na Podkarpaciu. Opiewa na 66 mln 285 tys. złotych – powiedział Marcin Warchoł.
– Budowa przemyskiego sądu rozpoczęła się w styczniu ubiegłego roku. Na etapie realizacji inwestycji, napotkaliśmy wspaniałe znalezisko archeologiczne, które sprawiło, iż na kilka miesięcy musiało dojść do przerwania prac. Ale w tej chwili jesteśmy na poziomie „0”. Zrealizowane zostały już poziomy „-2” i „-1” i do końca przyszłego roku chcielibyśmy tę inwestycję zakończyć – dodał Wiceminister.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Marcin Warchoł podziękował za współpracę Prezydentowi Miasta Przemyśla Wojciechowi Bakunowi. Parlamentarzysta podkreślił, iż cieszy go, że inwestycja realizowana jest w mieście otoczonym tak dobrą opieką włodarza, zadbanym i rozwijającym się.
– Dziękuję panu prezydentowi, że tak sprawnie rozwija infrastrukturę miejską – podsumował minister Warchoł, który podkreślił również, iż prezydent nadsańskiego miasta zawsze może liczyć na przychylność i wsparcie ze strony jego resortu i rządu.
W pierwszych słowach, Prezydent Wojciech Bakun podziękował wszystkim, którzy wnieśli nieoceniony wkład w powstanie owej, znaczącej dla miasta inwestycji.
– To największa na Podkarpaciu inwestycja tego typu. Budowa nowego gmachu sądu w Przemyślu, opiewa na niebagatelną kwotę 66 mln złotych. Warto zaznaczyć, że budowa obiektu finansowana jest bez udziału miasta – wyłącznie ze środków centralnych, przekazanych na ten cel przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Należy także podkreślić, iż wspomniana kwota sześćdziesięciu sześciu milionów złotych, to nie tylko pnące się do góry sądowe mury. To również wsparcie dla lokalnego biznesu – m.in. dla przemyskich i podkarpackich firm budowlanych. A to bardzo ważne z punktu widzenia pobudzenia gospodarczego – zwłaszcza w okresie pandemii. W którym – jak powszechnie wiadomo – wiele firm boryka się z potężnymi problemami. Tym bardziej więc takie inwestycje w infrastrukturę są tu nieocenione – powiedział Prezydent Miasta Przemyśla.
– Wielkie podziękowania kieruję do Ministerstwa Sprawiedliwości za to, że przychylnie odniosło się do starań prezesa przemyskiego sądu o powstanie w naszym mieście tak imponującej inwestycji. Dziękuję również posłowi Piotrowi Uruskiemu, który także zabiegał w Ministerstwie o realizację powstania nowego gmachu Sądu w Przemyślu. Dziękuję senatorowi Mieczysławowi Golbie, marszałkowi Piotrowi Pilchowi oraz wszystkim innym, których nie wymieniłem, ale którzy mieli swój niebagatelny udział w powstaniu tego projektu i mają go również w kontekście wielu innych, powstających w Przemyślu oraz jego najbliższym sąsiedztwie inwestycji – podkreślił Wojciech Bakun.
Włodarz przypomniał o tym, że obecnie – dzięki wsparciu rządu, czy też w ramach uzyskanych środków centralnych lub zaangażowaniu spółek skarbu państwa – realizowany jest szereg ważnych dla Przemyśla inwestycji, m.in. nowa elektrociepłownia przy Miejskim Przedsiębiorstwie Energetyki Cieplnej, realizowana przez PGNiG Termika, budowa sądu, budowa mostu kolejowego i wiele innych, które są na etapie uzgodnień, ale które mają lub będą miały duży wpływ na rozwój miasta.
INWESTYCJA SĄDU OKRĘGOWEGO W PRZEMYŚLU
Po trwającym pięć miesięcy przetargu na rozbudowę Sądu Rejonowego w Przemyślu, w dniu 6 grudnia br. podpisana została umowa z wybranym wykonawcą, którym jest firma KARPAT-BUD Sp. z o.o., z Rogoźnicy. Kontrakt opiewa na prawie 54 mln zł. W przeprowadzonym prze-targu oferty złożyło tylko dwóch wykonawców.
Drugą z nich, złożyła firma: BAUDZIEDZIC z Rudnej Małej, oferując cenę ponad 56 mln zł. Obie firmy mają swoje siedziby w okolicach Rzeszowa.
Fakt, że głównym wykonawcą będzie firma z Podkarpacia, może wydawać się korzystny dla całego regionu, ale także dla samego Przemyśla i najbliższego otoczenia naszego miasta. Można się bowiem spodziewać, że przy realizacji kilkuletniego kontraktu zostaną zaangażowani również lokalni podwykonawcy. W dłuższej perspektywie, bez wątpienia - wzrośnie też zapotrzebowanie na szereg usług związanych z późniejszą eksploatacją i utrzymaniem powstałych obiektów i ich wyposażenia (np. usług serwisowych, ochrony, czy utrzymania czystości), które – stanowiąc dla usługodawców stabilne źródło przychodów, mogą również wygenerować dodatkowe miejsca pracy.
Wartość kosztorysowa zadania, przyjęta przez zamawiającego – wyniosła 55.798.085,91 zł. Będzie to więc największa inwestycja, realizowana dotąd przez Sąd Okręgowy w Przemyślu.
Wstępne koncepcje rozbudowy Sądu Rejonowego w Przemyślu – jako sposobu na poprawę jego warunków lokalowych – pojawiły się jeszcze kilkanaście lat temu. Pierwszym wymiernym efektem była decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego – w tym zakresie, którą Prezydent Miasta Przemyśla wydał jeszcze w 2006 r. Rok później zakupiono od Starosty Przemyskiego pierwszą działkę, o powierzchni prawie 13 arów, która docelowo miała umożliwić realizację planowanego zamierzenia. Sąd – od wielu lat borykał się ze znacznym niedoborem powierzchni, jednak dopiero niedawno pojawiły się realne możliwości sfinansowania takiej inwestycji. Wciąż istniało przy tym pewne ograniczenie. W wydanej decyzji, warunkami zabudowy objęta była jeszcze jedna nieruchomość gruntowa, której pozyskanie niestety nie było możliwe, z uwagi na nieuregulowane sprawy związane z własnością części działki. Ostatecznie jednak, cztery lata temu – sąd nabył od Gminy Miejskiej Przemyśl kolejnych 14 arów gruntu, co finalnie otworzyło możliwości podjęcia starań o pozyskanie środków finansowych i przystąpienia do prac projektowych. Opracowanie dokumentacji projektowej zlecono pod koniec 2016 r. Pracowni Projektowej F-11 z Krakowa. Kilka miesięcy później uzgodniono z Ministerstwem Sprawiedliwości projekt koncepcyjny dla tego zadania, natomiast kompletna dokumentacja projektowo-kosztorysowa powstawała do końca 2018 r.
W ocenie autorów projektu, a zwłaszcza właściciela pracowni projektowej – dr hab. inż. arch. Marcina Furtaka, który jest równocześnie wykładowcą Politechniki Krakowskiej, proces powstawania koncepcji oraz jej późniejszego uszczegółowiania w projektach budowlanym i wykonawczym – stanowił duże wyzwanie (zwłaszcza pod względem konstrukcyjnym), wynikające m.in. z konieczności uwzględnienia w procesie projektowania znacznej różnicy poziomów pomiędzy ulicami Mickiewicza i Tuwima, która wynosi około 7-8 m.
Na uwagę zasługują zaproponowane rozwiązania architektoniczne, które – w przekonaniu projektanta – uwzględniają walory istniejącego otoczenia, zapewniając odpowiednią integrację nowych obiektów ze strukturami zabytkowymi. Poza szeregiem rozwiązań funkcjonalnych uwzględniających strukturę organizacyjną sądu i konieczność wydzielenia odpowiednich stref, na szczególną uwagę zasługiwać może również propozycja dużego doświetlenia atrium, poprzez zastosowanie oszklenia holu i uzyskanie większej ilości światła słonecznego w strefie, w której odbywać się będzie obsługa interesantów. Z uwagi na stosunkowo duży obszar zabudowy, sporym wyzwaniem był też wymóg zachowania powierzchni biologicznie czynnej, poprzez odpowiednie zaprojektowanie zieleni.
Należy podkreślić, że realizacja koncepcji rozbudowy, prowadzić będzie zarówno do całkowitego zaspokojenia potrzeb lokalowych sądu, jak i wyraźnej poprawy sytuacji w zakresie użyteczności obiektów i dostępności do nich (m.in. poprzez zapewnienie wszystkich funkcji przewidzianych obecnie dla obiektów sądowych, zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Sprawiedliwości).
Po zrealizowaniu inwestycji Sąd Rejonowy w Przemyślu zyska prawie 6 tys. m2 dodatkowej powierzchni.
Opis stanu istniejącego
Siedzibę Sądu Rejonowego w Przemyślu stanowi obecnie budynek przy ul. Mickiewicza 14 o powierzchni niespełna 2 tys. m2. Uzupełnieniem tych zasobów są przede wszystkim pomieszczenia o powierzchni ok. 900 m2, użytkowane w budynku Sądu Okręgowego w Przemyślu, przy ul. Konarskiego 6, ale także dodatkowa powierzchnia ok. 200 m2 wynajmowana przy ul. Dworskiego 6 na potrzeby jednego z wydziałów sądu. Łączna powierzchnia użytkowana przez Sąd Rejonowy w Przemyślu wynosi więc niewiele ponad 3 tys. m2.
Eksploatowany budynek sądu jest obiektem o dużym zagęszczeniu funkcji i pomieszczeń, które nie spełniają obowiązujących standardów w zakresie funkcjonowania sądów. Znacząco niewystarczająca powierzchnia powoduje dużą uciążliwość funkcjonalną, co przekłada się na jakość obsługi stron postępowania oraz warunki pracy. Wejście główne do budynku sądu znajduje się od strony ul. Mickiewicza, jednej z głównych ulic miasta, o znacznym natężeniu ruchu, co – przy istniejących, niedoskonałych rozwiązaniach w strefie wejściowej do budynku – dodatkowo ogranicza funkcjonalność całego obiektu.
Możliwość dojazdu do siedziby Sądu Rejonowego od strony ul. Juliana Tuwima znacznie poprawi dostępność obiektu dla interesantów, uwzględniając docelowo także potrzeby osób niepełnosprawnych. Możliwość korzystania z dodatkowej drogi dojazdowej i nowych obiektów pozwoli również na:
− wyodrębnienie odpowiednich ciągów komunikacyjnych eliminujących występujące w tym zakresie kolizje w ruchu osób (np. związane z transportem i doprowadzeniem oskarżonych, a także z koniecznością zapewnienia odpowiednich warunków świadkom, czy też osobom pokrzywdzonym, w szczególności – nieletnim);
− zwiększenie bezpieczeństwa nieruchomości (łatwiejszy dostęp do budynku np. w razie pożaru), a także sprawniejszą obsługę dostaw, czy usług realizowanych na rzecz sądu.
Wykonanie planowanej rozbudowy jest niezbędne dla zapewnienia odpowiednich warunków organizacyjnych i technicznych funkcjonowania sądu, należy jednak podkreślić, że poprawa warunków pracy nie będzie jedynym istotnym efektem podejmowanych działań. Trudno bowiem nie wspomnieć o spodziewanych efektach społecznych, wynikających z roli, jaką powinien spełniać obiekt użyteczności publicznej. Jednym z takich efektów będzie np. wyeliminowanie przyczyn różnych niedogodności, które dotykały nie tylko uczestników postępowania sądowego, ale i pozostałych osób przebywających w sądzie, będąc niejednokrotnie przyczyną formułowania przez nich wielu różnych zastrzeżeń (a niekiedy wręcz niezadowolenia) dot. funkcjonalności obiektu oraz istniejących warunków obsługi interesanta.
Istotne niedogodności wynikają m.in. z konieczności funkcjonowania sądu w trzech różnych lokalizacjach, co rodzi nie tylko problemy organizacyjne (zarządzanie infrastrukturą, komunikacja - zarówno stron, jak i pracowników sądu, obieg dokumentów), ale również przekłada się na szeroko rozumiany poziom bezpieczeństwa realizowanych zadań, ich efektywności oraz dostępności niektórych usług, czy funkcji.
Z kolei, najistotniejszym uzasadnieniem natury ekonomicznej – dla rozpoczynanej inwestycji jest fakt, że jej realizacja będzie możliwa jako rozbudowa sądu w ramach istniejącej lokalizacji. W jej wyniku sąd będzie dysponował powierzchnią ponad 7,7 tys. m2 (wraz z dotychczasową siedzibą), przy szacowanych kosztach realizacji tego wariantu, wynoszących około 66 mln zł (wraz z wyposażeniem). Należy podkreślić, że w przypadku realizacji inwestycji w innej lokalizacji, budowa nowego obiektu o podobnej powierzchni wymagałaby zwiększenia nakładów
o prawie 35%, tj. do wysokości ok. 89 mln zł. Koszty realizacji takiego zadania byłyby więc znacznie wyższe, co wynika nie tylko z samych nakładów na budowę nowego obiektu, ale również - tych związanych z koniecznością pozyskania terenu pod inwestycję, czy też większego zakresu zakupów związanych z wyposażeniem.
Trzeba jednak zaznaczyć, że przy ocenie celowości decyzji o zrealizowaniu budowy w innej lokalizacji, prowadzącej przecież do zmiany siedziby sądu, mogłyby się rodzić istotne wątpliwości, związane nie tylko ze znacznie wyższymi nakładami niezbędnymi na taką inwestycję. Głównym źródłem tych wątpliwości jest fakt poniesienia w ostatnich latach znacznych nakładów finansowych, które związane były z utrzymaniem odpowiedniego stanu technicznego obiektu użytkowanego dotąd przez sąd oraz jego wyposażeniem i dostosowaniem do obowiązujących wymogów np. w zakresie bezpieczeństwa (monitoring, systemy alarmowe), czy przyjętych rozwiązań teleinformatycznych (obejmujących stworzoną sieć teleinformatyczną oraz współpracujące z nią urządzenia i systemy, w tym m.in. system nagrywania rozpraw). Ewentualna decyzja o zmianie siedziby sądu prowadziłaby więc niewątpliwie do sytuacji, w której racjonalność wydatkowanych dotychczas na ten cel środków mogłaby zostać zakwestionowana, zwłaszcza wobec istnienia realizowanej właśnie alternatywy (wymagającej jedynie uzupełnienia brakującej powierzchni).
Zrealizowana nieruchomość (będąca przedmiotem inwestycji) – głównie z uwagi na położenie w bezpośrednim sąsiedztwie Sądu Rejonowego – stanowić będzie (wobec połączenia ich wspólną komunikacją) doskonałe uzupełnienie dotychczasowej bazy lokalowej. Brak jest przy tym innych racjonalnych rozwiązań, co każe traktować realizowaną koncepcję pozyskania dodatkowej powierzchni – jako rozwiązanie w pełni uzasadnione, zarówno technicznie, organizacyjnie jak i ekonomicznie.
Planowany zakres rzeczowy
Jak wspomniano – efektem rzeczowym inwestycji będzie zwiększenie powierzchni Sądu Rejonowego w Przemyślu o 5753 m2 (powierzchnia netto).
Nowe obiekty zostały zaprojektowane w taki sposób, by połączyć je z istniejącym budynkiem sądu – od strony południowej (łącznik zapewni swobodną komunikację między nimi). Zaprojektowana w formie modernistycznej bryła obiektu, ma mu nadać monumentalnego charakteru, zapewniając jednocześnie odpowiednie walory reprezentacyjne, niezbędne przecież w przestrzeni publicznej. Z uwagi na dużą różnicę poziomów (ok. 7-8 m), nowe budynki zostaną osadzone w skarpie. W konsekwencji – poza czterema piętrami nadziemnymi (z których jedno zrealizowane zostanie wyłącznie nad centralną częścią budynku), w sumie o wysokości ok. 17 metrów – obiekt będzie miał też dwie kondygnacje podziemne, w których – na najniższym poziomie zlokalizowano pomieszczenia techniczne i strefę konwoju, natomiast poziom wyżej: archiwa, pomieszczenia pomocnicze i magazynowe.
Całość pozwoli również na odpowiednie skomunikowanie funkcjonalne dwóch poziomów terenu, tj. ulicy Mickiewicza z ulicą Tuwima (umożliwiając w tym miejscu ruch pieszych). Budynek został podzielony na dwa segmenty: część administracyjną oraz segment z salami rozpraw, z wydzieloną komunikacją dla konwoju. Częścią wspólną obu segmentów będzie hol główny – wejściowy (foyer) wraz ze strefą obsługi interesantów. Część wspólną zaprojektowano jako reprezentacyjne 3-kondygnacyjne patio, przykryte świetlikiem, pełniące funkcję doświetlającą jego wnętrze oraz przyległe pomieszczenia i sale rozpraw.
Na parterze, od strony wejścia głównego, za-projektowano przede wszystkim pomieszczenia ogólnodostępne dla interesantów, w tym biuro obsługi interesanta, wraz z czytelnią akt, kasą i biurem podawczym, szatnię, pomieszczenia ochrony, ale także wydział ksiąg wieczystych, część sal rozpraw i pomieszczenia sanitarne. Na wyższych kondygnacjach zlokalizowano poszczególne wydziały, wraz z salami rozpraw i pomieszczeniami sędziów. W części podziemnej planuje się natomiast pomieszczenia dla zatrzymanych, archiwum ksiąg wieczystych i archiwum zakładowe, magazyny dowodów rzeczowych, materiałów biurowych, druków i makulatury, serwerownię, wymiennikownię i pozostałe pomieszczenia magazynowe i gospodarcze.
W ramach projektowanej powierzchni, planuje się rozmieścić następujące obszary (strefy) i funkcje użytkowe:
1. Obszar ogólnodostępny, w skład którego wchodzą:
− wejście główne do budynku
− hall wejściowy wraz z poczekalnią dla interesantów
− szatnia
− sanitariaty dla interesantów
− komunikacja pozioma i pionowa, wydzielona na kondygnacjach
− sale rozpraw
− sekretariaty wybranych wydziałów
− pokoje dla prokuratorów, ławników oraz adwokatów i radców prawnych
2. Obszar ograniczonego dostępu, który stanowią w szczególności:
− wyznaczone pokoje biurowe (np. sędziów)
− pomieszczenia, gospodarcze, techniczne i pomocnicze
3. Obszar zamknięty (bezpieczeństwa), który stanowią:
− zespół pomieszczeń służby konwojowej
− pomieszczenia dla osób zatrzymanych
− archiwum ksiąg wieczystych i archiwum zakładowe
− magazyn druków i materiałów biurowych, magazyn dowodów rzeczowych
− pomieszczenia techniczne i techniczno–biurowe, w których zlokalizowane są źródła i przetworniki energii elektrycznej, centrala łączności, serwery (informatyka), pokój monitoringu.
Do wykonania przewiduje się drogi wewnętrzne i parking, jak również dziedziniec wewnętrzny, gdzie zostaną wydzielone miejsca postojowe i strefy komunikacji pieszej. Po wykonaniu dróg dojazdowych i placów postojowych, w ich otoczeniu przewidziano en-klawy zieleni.
Należy podkreślić, że z uwagi na ukształtowanie terenu i okoliczną za-budowę, jako zabezpieczenie wykopów (we wstępnej fazie robót) oraz docelowe rozwiązanie konstrukcyjne ścian fundamentowych – planuje się wykonać tzw. palisadę z pali wierconych, odpowiednio zbrojonych.
Podsumowując, zakres rzeczowy planowanej inwestycji obejmie w szczególności:
- dobudowę do istniejącego budynku nowego obiektu wraz ze wszystkimi przyłączami,
- wykonanie wszystkich instalacji wewnętrznych,
- połączenie funkcjonalne z obecnym budynkiem,
- ułożenie nawierzchni placów i dróg,
- oświetlenie oraz ogrodzenie te-renu.
Do istotnych efektów rzeczowych inwestycji zaliczyć należy również zapewnienie warunków niezbędnych do korzystania z obiektów przez osoby niepełnosprawne, w szczególności poruszające się na wózkach inwalidzkich. Pod względem rozwiązań technicznych i funkcjonalnych, budynek dostosowany jest dla osób niepełnosprawnych, tzn.: dostępne dla nich będzie wejście główne do budynku od ulicy Tuwima, a także wszystkie pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt ludzi. Dostęp taki zapewniono poprzez odpowiednie elementy projektu, tj.:
- dostęp na wyższe kondygnacje za pomocą projektowanego dźwigu osobowego;
- progi w drzwiach wejściowych o minimalnej wysokości (w drzwiach wewnętrznych brak progów);
- na każdej kondygnacji budynku zaprojektowano toalety w pełni przystosowane dla potrzeb osób niepełnosprawnych.
Zasady finansowania i okres realizacji inwestycji
Zgodnie z umową – okres realizacji inwestycji nie powinien przekroczyć 42 miesiące. Terminy realizacji poszczególnych etapów zadania, mają zostać określone przez wykonawcę w harmonogramie rzeczowo-finansowym, który zostanie przedstawiony w ciągu 5 dni roboczych od dnia zawarcia umowy. W oparciu o wspomniany harmonogram dokonywane będą również rozliczenia finansowe za zrealizowany zakres robót.
Inwestycja finansowana jest w całości ze środków budżetu państwa, a jej wartość kosztorysowa została zaakceptowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości i wprowadzona do planu wydatków inwestycyjnych.
Po zakończeniu robót objętych podpisaną umową, sąd przystąpi do wyposażenia pomieszczeń – w zakresie niezbędnym, by nowy obiekt oddać do użytkowania. (źródło: Sąd Rejonowy w Przemyślu)
tekst i zdjęcia: Agata Czereba
